බදු වංචා සම්බන්ධව චෝදනා ඇති නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙකු මෙන්ම ඒකාබද්ධ විපක්ෂයට සම්බන්ධ දෙපාර්තමේන්තු නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙකු සිය වෘත්තීය සමිති නොමගයවා මේ වෙනුවෙන් මැදිහත්ව සිටින බවද දැනගන්නට ඇත.
රැමිස් පද්ධතියේ ඇත්ත ප්‍රශ්න හංගලා !
දේශීය අදායම් දෙපාර්තමේන්තු ආරංචිමාර්ග සඳහන් කර සිටින්නේ රැමිස් (RAMIS) පද්ධතිය සම්බන්ධ ගැටළු කිහිපයක් ඇති නමුත් මේ වන විටත් එම ගැටළු විසඳීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව අවශ්‍ය විධිවිධාන ගෙන ඇති බවය. එසේම ඒ සඳහා සාධාරණ කාලයක් ගත වන බවත් එය මෙම නව පද්ධතිය සමඟ රාජකාරි කරන සියළු සේවකයින් දැනුවත් කටයුත්තක් බවද එම ආරංචිමාර්ග සඳහන් කරයි.
ඒ අනුව ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ මේ මොහොතේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව තුළ දියත්ව තිබෙන්නේ රැම්ස් පද්ධතියේ අඩුපාඩු පෙන්වා නැවතත් බදු වංචා කිරීමේ නිදහස ලබා ගැනීමේ පහත් උත්සාහයක් බවය. එසේම දේශීය අදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කීර්ති නාමය අන්තයටම වැනසූ හිටපු කොමසාරිස් ජනරාල් කල්‍යාණි දසනායක සමඟ හරි හරියට මහා පරිමාණයේ බදු වංචා කිරීම් සිදුකළ පිරිසක් මේ වන විට සිය අයතා ඉපයීම් අහිමිවීම හේතුවෙන් කුපිතව සිටින බවත් ඒ පිරිස් සහෝදර සේවක පිරිස් නොමග යවමින් ආයතන කටයුතු අඩාල කිරීමේ පහත් කටයුත්තක නිරත බවද එම ආරංචිමාර්ග තහවුරු කරයි.
කොමසාරිස් ජෙනරාල් සමඟ 2018 ජූලි 23 සාකච්ඡාව!
ඊට ආසන්නතම සිදුවීම ලෙස දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තු ආරංචිමාර්ග සඳහන් කර සිටින්නේ 2018 ජූලි 23 වනදා දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජනරාල් අයිවන් දිසානායක සහ වෘත්තීය සමිති අතර පැවැත්වුණු සාකච්ඡාවෙන් අනතුරුව දෙපාර්තමේන්තුවේ මතුව තිබෙන තත්ත්වයය.
අදාළ සාකච්ඡාවේ අරමුණ වූයේ රැමිස් (RAMIS) පද්ධතිය සම්බන්ධ පවතින ගැටළු කිහිපයක් කඩිනමින් විසඳාගැනීම සඳහා වගකිවයුතු පාර්ශව දැනුවත් කිරීමය. එහිදී කොමසාරිස් ජෙනරාල්වරයා කඩිනමින් එම ප්‍රශ්න විසඳීම සඳහා මැදිහත් වන බවට පොරොන්දුවී ඇත. එහෙත් ඒ සඳහා සාධාරණ කාලයක් ගත වන බවත් එතෙක් වෘත්තීය සමිති විසින් ඉදිරිපත් කර ඇති කොන්දේසි සහ ඉල්ලීම් වල ඇතුළත් කාරනා වලින් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ලබාදිය හැකි බවද ඔහු පොරොන්දුවී ඇත.
සාකච්ඡාවට පෙර කුමන්ත්‍රණය !
ඒ අනුව අදාළ සාකච්ඡාවෙන් පසුව සිදුවිය යුතුව තිබෙන්නේ පවතින ගැටළු විසඳීම වෙනුවෙන් සාධාරණ කාලයක් ලබාදීමය. නමුත් පවතින ප්‍රශ්නය ගෙන දෙපාර්තමේන්තුවේ කටයුතු අඩාල කිරීමට සැළසුම දියත් වන්නේද 2018 ජූලි 23 වනදා මය.
වීරවංශගේ නල්ලමලේ උපදේශක වලේබොඩ
අනාවරණය කරගත් තොරතුරු වලට අනුව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී විමල් වීරවංශගේ උපදේශකයකු බව කියාගනිමින් රාජපක්ෂ පාලන සමයේ දෙපාර්තමේන්තුවේ චණ්ඩියෙකුව සිටි ගාමිණී ජයනන්ද (වලේබොඩ) සිය වෘත්තීය සමිතිය වන දේශීය ආදායම් විධායක නිලධාරීන්ගේ සංගමය ලෙස 2018 ජූලි 24 වනදා විරෝධතාවක් කැඳවා ඇත. ඒ බව ඔහු නිවේදනය කරන්නේද කොමසාරිස් ජනරාල් සමඟ සාකච්ඡාව පැවති ජූලි 23 වනදා මය.
වලේබොඩගේ සහයට උදයසිරි සහ දිසානායක
මේ සඳහා දේශීය ආදායම් සේවා සංගමයේ සහයද ලැබෙන අතර එහි ප්‍රධානියා වන H.A.L උදයසිරිගේ සහයද ලබාගනී. ඔවුන්ට ජවයක් දෙන්න ඉදිරිපත්ව ඇත්තේ පසුගිය රාජපක්ෂ පාලන සමයේ දෙපාර්තමේන්තුවේ සිටි දිසානායක නම් චණ්ඩියෙක්ය. ඔහු ඒ සමයේ දෙපාර්තමේන්තුවේ චණ්ඩියා වන්නේ හිටපු ජනාධිපති මහින්දට තිබූ ඥාතිකම අරගෙනය.
මේ අයගේ කැරැට්ටුව ලිවීම පසුවට තබා අපේ මේ සූදානම දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව අඩපණ කිරීමට වෙරදරන මේ නඩයේ නින්දිත උත්සාහය අනාවරණය කිරීමටය.
රැමිස් ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ !
දෙපාර්තමේන්තු පරිපාලනය නවීකරණය අරමුණු කරගනිමින් රැමිස් ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කරන ලද්දේ 2014 වසරේදීය. ඒ සිංගප්පූරු රජයේ අනුග‍්‍රහයෙන් ය. පරිපාලනය කාර්යක්ෂම කිරීමෙන් බදු ආදායම ඉහළ නැංවීම, ජාලගත තොරතුරු පද්ධතියක් ඇතිකිරීමෙන් තාක්ෂණය උපයෝගී කරගෙන බදු ජාලය පුළුල් කිරීම, බදු ගෙවන්නන්ට ඕනෑම ප‍්‍රාදේශීය කාර්යාලයකින් අවශ්‍ය සේවා ලබාගැනීමට පහසුකම් සැලැසීම, බදු ගෙවන්නන්ට අන්තර්ජාලය තුළින් තමන් කැමැති භාෂාවකින් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තු වෙබ් අඩවියෙන් දවසේ ඕනෑම වේලාවකදී ලෝකයේ ඕනෑම තැනක සිට සේවා ඉටුකරගැනීමට පහසුකම් සැලැසීම රැමිස් ව්‍යාපෘතියේ ප‍්‍රකාශිත ප්රධාන අරමුණුය. මේ සඳහා සිංගප්පූරු සහය ගන්නේ විධිමත් බදු පරිපාලනයක් එරටට ඇති නිසාත් විශේෂයෙන් බදු වංචා අවම කර ගැනීමට අදාළවය. එනිසාම රුපියල් බිලියන 5කට ආසන්න මුදලක් මෙරට රජයද වැයකර ඇත.
එහෙත් එහි අඩුපාඩු ප්‍රමාණයක් තිබෙන බවද අසත්‍යක් නොවේය. මේ මොහොතේ රැමීස් අල්ලාගෙන දේශීය ආදායමට තට්ටු කරන්න උත්සාහ කරන නඩය වැඩ අල්ලන්නේ එතැනින් නම් ගැටළුවක් කියන්නද බැරිය. නමුත් මෙතැන ප්‍රශ්නය ඊට වෙනස් එකක්ය.
වංචනික නඩයේ ප්රධාන ඉල්ලීම
2018 ජූලි 23 දේශීය ආදායම් කොමසාරිස් ජනරාල් සමඟ පැවති සාකච්ඡාවේදී මේ නඩය ඉදිරිපත් කරන ප්රධාන කොන්දේසිය මෙසේය.
රැමිස් ව්‍යාපෘතිය යටතේ දැනට දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව යෝජනා කර Audit සහ Compliance වශයෙන් අංශ දෙකක් අවශ්‍ය නැති අතර එක් බදු තක්සේරු වර්ෂයක් සඳහා Tin එකකට අදාළව සියළු Audit සහ Compliance වැඩ අයිතම පද්ධතිය තුළින්ම එක නිලධාරියෙකුට යොමුකිරීම.
මේ එන්නේ හොරකමට නොවේ නම් වෙන මොකකටද ?
වඩාත් සරලව කියනවා නම් මේ ඉල්ලන්නේ බදු ගණනයට අදාළ සියළු කටයුතු එක නිලධාරියෙකු හරහා පමණක් සිදුකල යුතු බවය.
සැබවින්ම රැමිස් පද්ධතිය හරහා Audit සහ Compliance වෙන වෙනම අංශ දෙකක් වෙත යොමු කරන්නේ බඩේ අමාරුවට නොවන අතර ඒ අංශ දෙකම එක නිලධාරියෙකු හරහා සිදුකරන විට අනිවාර්යයෙන් සිදුවිය හැකි බදු වංචා අවම කරන්නටය. දුෂණයක් සිදුවීමට හැකි අවස්ථා උපරිමව සීමා කරන්නටය.
එහෙත් මේ වන විටත් අප අනාවරණය කරගෙන ඇති ආකාරයට මේ නඩයේ එම යෝජනාවෙන් දෙකෙන් පංගුවකට දේශීය ආදායම් කොමසාරිස් එකඟතාව පළකර ඇත. ඒ VAT සහ NBT බදු සඳහා පමණක් Audit සහ Compliance යන අංශ දෙක එක නිලධාරියෙකුට පැවරීමටය.
"ආදායම් බදු" ගේමට මරාගෙන මැරෙන හොරු
එහෙත් මේ වංචනික නඩය අදටත් විරෝධතා දක්වා සිටින්නේ "ආදායම් බදු" සඳහාද Audit සහ Compliance යන අංශ දෙක එක නිලධාරියෙකුට පැවරීමට අවශ්‍ය බව සඳහන් කරමින්ය. ඒ අනුව ගොන්නු හැරෙන්නේ පොල් පැලයට වැඩේ දෙන්න බව තේරුම් ගන්නට අළුතින් අංජනම් බැලිය යුතු නැත.
මේ නඩයේ දෙවන ප්රධාන ඉල්ලීම වන්නේ රැමිස් පද්ධතියට අදාළ Work Item සඳහා අවශ්‍ය පරිදි සහායක ශ්‍රේණියේ ( කළමනාකරණ සහකාර ) සේවය ලබා ගැනීමය.
වඩාත් සරලව කියනවා නම් මේ සූදානම් වන්නේ දේශීය ආදායම් නිලධාරීන් නොවන පාර්ශවයන් යොදවා ගෙන එම රාජකාරියේ කටයුතු සිදුකරවා ගන්නටය. බදු ගණනය සම්බන්ධව නිසි පුහුණුවක් හෝ ඊට අවශ්‍ය මුලික පරිසාධන නොමැති උදවිය යොදවා මේ සූදානම් වන නාඩගමද අළුතින් විස්තර කළ යුතු නැත. අනෙක් අතට හිතෙන හිතෙන ආකාරයට බදු සම්බන්ධව රාජකාරි පැවරීමට ඊට අදාළ පනතේද ඉඩක් නැත.
ඒ අනුව මේ වංචනික පව්කාර නඩය මෙහෙයවන විරෝධය පිටුපස ඇති අපේක්ෂාව පැහැදිළිය. ඒ අන් කිසිවක් නොව දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව දුෂණයේ, අල්ලසේ සහ වංචාවේ තිප්පොළක් කරගන්නට සහ එහි කටයුතු අඩපණ කිරීමටය. අවසානයේ රාජ්‍ය ආදායමටම තට්ටු කර ආණ්ඩුව අර්බුදයට යැවීමය.
දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජෙනරාල් සමඟ 2018 ජූලි 23 සාකච්ඡාවේදී අදාළ ගැටළු වලින් 90%ක් විසඳා තිබියදී පසුගිය 24,25,26 යන තෙදිනද සේවයට වාර්තා කර සේවයෙන් බැහැරව සිටින වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ගයක් දියත්කර ඇත්තේද ඒ සඳහා ය.
වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ග කෙළෙසන : හරි ආතල් වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ග
එම වෘත්තීය ක්‍රියාමර්ගයද මේ ජඩනඩය දියත්කර ඇත්තේ වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ග ද නින්දාවට පත්වන තරම් වංචනික ආකාරයකටය. එනම් ඔවුන් උදෑසන සේවයට වාර්තා කරයි. ඇඟිලි සලකුණු නියමිත වේලාවට තබයි. නමුත් වැඩ නොකර සිටියි. නැවත සේවයෙන් පිටවයාමේදී නියමිත වෙලාවට අදාළ සලකුණු යොදා පිටව යයි.
ඒ නිවාඩු නොදමා ලැබෙන විශේෂ දිරි දීමනාව අඩුවකින් තොරව ලබා ගන්නටය. ඊටත් වඩා නින්දිත කාරණය වන්නේ මේ ආකාරයට මේ ජඩ නඩය වැඩ නොකර සිටීමට එන්නේ ලක්ෂ ගණනක් වැයකර දෙපාර්තමේන්තුව ලබාදී ඇති සුඛෝපභෝගී වෑන් රථ වලින් වීමය. වැඩ නොකර සිට පසුව ගෙදර යන්නේද ඒ වෑන් රථ වලින්මය. මෙහෙම වෘත්තීය ක්‍රියා මාර්ග නම් කරන උදවියට හරි ආතල් යුතුමය.
මේ උදවියගේ ලැජ්ජා නහර කැපී හමාරය !
එහෙත් මේවා සඳහා වැය වෙන්නේ ජනතා බදු මුදල්ය. එක් පසෙකින් තමන්ට හිමිවන වැටුප්, දිරිදීමනා අඩුවක් නැතුව ලබා ගන්නා මේ නරුමයින් අනෙක් පසින් සිය සේවය නිසි ලෙස ඉටු නොකර දේශීය ආදායමට කෙළවා දැමු විට අනෙක් පසින් තට්ටු වන්නේද ජනතාවටය. ඒ රාජ්‍ය ආදායම් සීමාවීම නිසා ජනතාවට පෙරළා ලැබෙන සහන සීමාවීමේ අවධානම නිසාය.
වැඩ නොකරන වලේබොඩගේ සිහින ලෝකය මෙන්න
මේ නඩයේ මූලිකත්වය ගෙන සිටින දේශීය ආදායම් විධායක නිලධාරීන්ගේ සංගමයේ ලොක්කා වන ගාමිණී ජයනන්ද (වලේබොඩ) කියන්නේ තමන් විමල් වීරවංශ මන්ත්‍රීගේ උපදේශකයා බව කියමින් ඇවිදින අයෙක්ය. මේ දිනවල ඔහු කරන එකම රාජකාරිය වන්නේ ලංකා - සිංගප්පූරු ගිවිසුම ගැන පට්ටපල් කෙබර ඇතුළත් ඊමේල් පණිවිඩ දෙපාර්තමේන්තු සේවකයන් වෙත යැවීමය. නැත්නම් ඉන්දියාව හෙට අනිද්දා ලංකාවම අල්ලන බව, චීනය සහ ඉන්දියාව ලංකාවේ යුද්ධ කරන්න යන බව, වැනි විමල් වීරවංශගේ මනෝ විකාර ආයතන සේවකයින් වෙත දැනුම්දීමය.
නැතිනම් රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරී සංගමයේ ලොක්කා වන පාදෙණිය සමඟ ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ දේශපාලන අනාගතය ගැන කතා කිරීමය. නැතිනම් විමල්ට තමන් ඉගැන්වූ ආර්ථික විද්‍යා පාඩමක් ගැන කියවීමය.
වැඩ බැරි උදයසිරිගේ පැටිකිරියෙන් ටිකක් !
ඔහුට සහය දෙන දේශීය ආදායම් සේවා සංගමයේ ප්‍රධානියා වන H.A.L උදයසිරි දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවට එක්වන්නේ 98 වසරේ පමණය. ඒ බදු නිලධාරියෙකු වශයෙන්ය. රස්සාව ගන්න වාසනාව තිබුණත් කිසිම කුසලතාවක් නැති නිසා 2007 වසර වන විටත් කිසිම උසස්වීමක් ලබන්නේ නැත. මේ අසරණයා ඒ ඉරණම වෙනස් කරගන්නේද තක්කඩි උපක්‍රමයක් හරහාය. ඒ එවකට මුදල් අමාත්‍යංශ ලේකම් වූ පී.බී.ජයසුන්දරගේ සහයෙන් බදු නිලධාරී යන ධූරය පවා දේශීය ආදායම් සේවා ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉවත්කර ගනිමින්ය. ඊට ඔහු සහය ගන්නේ එවකට පී.බී.ජයසුන්දර සමඟ ඉඳහිට හනිමුන් ගිය දේශීය ආදායම් මාණ්ඩලික නිලධාරීන්ගේ සංගමයේ සහ දේශීය ආදායම් කොමසාරිස්වරුන්ගේ සංගමයෙන්ය. H.A.L උදයසිරි අද දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ සහකාර කොමසාරිස්වරයෙකු වුණේ එහෙමය.
එදා තම උසස්වීම වෙනුවෙන් බදු නිලධාරී ධුරය ඉවත් කිරීමට පක්ෂවූ උදයසිරි අද බදු කරණ කටයුතු සඳහා කළමනාකාර සහකාර සේවයේ සහය ඉල්ලා සිටියි. මේ අයගේ අවස්ථාවාදී තක්කඩි බව තහවුරු කරගන්න ඊටවඩා සාක්ෂි අනවශ්‍යය.
අප අනාවරණය අසත්‍ය බව හෝ මේ මඩ කියා සිතනවා නම් ඒ උදවිය කළ යුතුව ඇත්තේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ තක්සේරු නිලධාරීන්ගේ සංගමය හමුවීමය. එවිට ඉහල වෘත්තීය සමිති වල සහය ගෙන වැඩ බැරි උදයසිරි ගොඩ ගිය ආකාරය පමණක් නොව ඊට එරෙහිව තක්සේරු නිලධාරීන්ගේ සංගමය අධිකරණය හමුවේ ගොනුකර ඇති නඩු ගැනද දැනගන්නට හැකිය.
අද දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවට විණකටින්න නායකත්වය දෙමින් සිටින්නේ අන්න එහෙම පැටිකිරියක් ඇති අවස්ථාවාදී තක්කඩි කිහිපදෙනෙක්ය.
රාජපක්ෂ නිසාම ගොඩගිය "දිසානායක" එසේම මේ තක්කඩින්ට දේශපාලන රැකවරණය දෙන්න ඉදිරිපත්ව සිටින තවත් කුප්‍රකට චරිතයක් වන්නේ මේ සටහනේ මුලින් නම් සඳහන් කළ දිසානායකය. ඒ දිසානායක ගැන අදහසක් ගත හැකි එක් නිදර්ශනයක් වන්නේ රාජපක්ෂ පාලන සමයේදී බදු වංචාවක් සිදුකරලීම වෙනුවෙන් අල්ලසක් ගැනීමට යාමේදී මහරගමදී අල්ලස් කොමිසම අතටම හසුවීමය. එහෙත් ඔහු එහිදී රැකියාව බේරාගෙන එන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හරහා අල්ලස් හෝ දුෂණ වංචා විමර්ශන කොමිසමේ නිලධාරීන්ට තර්ජනය කරවා අදාළ විමර්ශනය අවසන් කරගැනීමෙන්ය. එපමණක් නොව අල්ලස් ගැනීමේදී අතටම අසුවූ ඔහු පසුව සිය සේවා ලිපිය සකසා ගන්නේ අදාළ චෝදනාවෙන් නිදොස්කොට නිදහස් වූ බව සඳහන් කරමින්ය. ඒද එදා සුදුවෑන් හරහා රටම භීතියට පත්කරගෙන සිටි ගෝඨාභයගේම අනුහසින් මිස ඇත්තටම ඔහු අල්ලස් නොගත් නිසා නොවේය.
මේ ප්‍රශ්නය දේශීය ආදායමේ හැමෝටම !
ඒ අනුව මේ වන විටත් රාජපක්ෂලාගේ හෙංචයියන් කීපදෙනෙකු සිය වෘත්තීය සමිති වල බලය යොදවා දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කටයුතු අඩාල කරන්නට ගෙන ඇත. ඒ පිටුපස දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව නියෝජනය කරන බහුතරයක් නොමැති බව ඇත්තය. එහෙත් මේ අවස්ථාවාදීන් නිසා සිදුවන හානියේ බලපෑම සමස්ථ රටටමය.
එබැවින් අවසන් වශයෙන් අපට ඒ බහුතරයෙන් මෙන්ම එදා වැඩ බැරි උදයසිරි වැනි අවස්ථාවාදීන්ට තැනකට එන්න ඉඩ හදාදුන් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ අනෙක් වෘත්තීය සමිති වලින් මෙන්ම ඊට එරෙහිව අධිකරණයට ගිය වෘත්තීය සමිති වලින් අපට අසන්නට ප්‍රශ්නයක් ඇත.
මහත්වරුනි, මේ මොහොතේ රැමිස් පද්ධතියට අදාළව ඔබ දෙපාර්තමේන්තුවේ සිටින තක්කඩි රැල ඉදිරිපත් කර ඇති ප්රධාන කොන්දේසි ඔබලා පිළිගන්නවාද ?
(News Tube)
0 comments :
Post a Comment